Wat is longemfyseem?

Longemfyseem is een aandoening welke valt onder de benaming van COPD.
COPD is de verzamelnaam voor longemfyseem en chronisch bronchitis.

Een longemfyseem is een chronische longziekte, dit betekent dat deze longziekte blijvend is.

Longblaasjes

Wanneer een patiënt gediagnosticeerd wordt met longemfyseem betekent dat de patiënt een chronische longziekte heeft die longblaasjes aantast.

Longblaasjes zijn een zeer belangrijk onderdeel van de longen, ze vinden zich aan het uiteinde van de allerkleinste vertakkingen van de bronchiën. De bronchiën zijn vertakkingen van de luchtpijp. De wand van de bronchiën bevat kraakbeenringen en ze vertakken zich in steeds kleinere buisjes. Aan het einde van de bronchiën bevinden zich de longblaasjes.

Longblaasjes zijn kleine zakjes in de vorm van bolletjes met een zachte wand en vormen de laatste stap in het overbrengen van zuurstof uit de lucht naar het bloed. De longblaasjes dienen voor de uitwisseling van gassen. Dit gebeurt door middel van een netwerk dat zich rondom de longblaasjes bevindt. Dit netwerk bestaat uit kleine bloedvaatjes en deze regelen de toevoer van de binnenkomende zuurstof naar het bloed. Via het bloed wordt de zuurstof dan weer verder door het lichaam getransporteerd. Ook de afvalstoffen, koolstofdioxide genoemd, worden via dit netwerk terug naar de longblaasjes vervoerd.

Longemfyseem

Bij een longemfyseem is er sprake van een verwijding van de longblaasjes waardoor ze beschadigd raken. Deze beschadiging, de verwijding van de longblaasjes, zorgt ervoor dat de zuurstof niet meer goed door de zachte wanden van de longblaasjes kan komen. De zuurstof kan hierdoor de bloedvaatjes niet meer volledig bereiken. Na verloop van tijd wordt hierdoor ook de rekbaarheid van de longblaasjes aangetast, dit in zo een extreme mate dat de rekbaarheid volledig verdwijnt. Wanneer een longblaasje zijn rekbaarheid verliest, verliest het óók zijn functie om zuurstof op te slaan. Het gevolg hiervan is dat het netwerk met bloedvaatjes geen zuurstof meer binnen krijgt en deze dus ook geen zuurstof meer door het lichaam kan versturen en de patiënt steeds kortademiger wordt. In het eindstadium van deze chronische ziekte is de patiënt permanent benauwd, zelfs wanneer deze zich in een rusttoestand bevind.

Longemfyseem is een chronische longziekte die niet te genezen is, dit houdt in dat dit een blijvende aandoening is die niet overgaat en op lange termijn veel schade kan aanrichten aan de longen van de patiënt. Ook zullen er na verloop van tijd steeds meer longblaasjes aangetast worden door het longemfyseem, waardoor beschikbare zuurstof flink kan afnemen wat weer tot benauwdheid leidt.

Bij een ernstige vorm van longemfyseem raken de kapotte longblaasjes met elkaar vergroeid. De hierbij behorende theorie verklaart de vergroeiing van de kapotte longblaasjes. Deze is veroorzaakt door het oprekken van de luchtwegen tijdens het inademen. Omdat het inademen hierdoor makkelijker is dan het uitademen, kunnen er restjes lucht blijven hangen in de longblaasjes. Hierdoor ontstaat er blijvende druk op de wanden van de longblaasjes. Wanneer dit langdurig aanhoudt worden de wanden tussen de longblaasjes zwakker en zullen ze na verloop van tijd kapot gaan waarna de longblaasjes gezamenlijk een grotere luchtzak vormen.

Het hebben van een ernstige vorm van longemfyseem kan er in sommige gevallen toe leiden dat de patiënt na verloop van tijd overlijdt.

Oorzaken Longemfyseem

De meest voorkomende oorzaak van longemfyseem is roken. Door de stoffen die zich in tabak bevinden worden de longblaasjes blijvend aangetast, het is dus zeker aan te raden om te stoppen met roken wanneer er sprake is van longemfyseem. Wanneer een patiënt niet stopt met roken raken de longblaasjes nog sneller beschadigd.

Een andere oorzaak van longemfyseem is blootstelling aan chemische dampen. Denk hierbij aan banen in bijvoorbeeld de bouw waarbij veel gewerkt wordt met asbest of verf.

Longemfyseem erfelijkheid

Een andere oorzaak van longemfyseem is de erfelijke ziekte; Alpha-1, dit is een afkorting van Antitrypsine deficiëntie. Deze aandoening is zeer zeldzaam en wordt enkel door erfelijkheid veroorzaakt. Wanneer beide ouders het Alpha-1 gen dragen, kunnen hun kinderen te maken krijgen met de volgende drie scenario’s:

1. Het kind wordt ook drager van het Alpha-1 gen zonder zelf ziek te worden (50% kans)
2. Het kind krijgt de erfelijke aandoening Alpha-1 (25% kans)
3. Het kind krijgt het Alpha-1 gen niet mee en is volledig gezond (25% kans)

Wanneer iemand de erfelijke aandoening alpha-1 heeft, is er sprake van een tekort aan een bepaalde soort eiwit. Dit eiwit beschermt het lichaam tegen diverse schadelijke enzymen. Dit eiwit wordt ook wel alpha-1 antitrypsine genoemd en wordt oorspronkelijk voldoende aangemaakt in de lever. 
Wanneer een patiënt te maken heeft met alpha-1 wordt dit eiwit niet voldoende aangemaakt, hierdoor is het lichaam van de patiënt niet voldoende beschermd tegen enzymen zoals longemfyseem.

Symptomen longemfyseem

Iemand die longemfyseem heeft, heeft last van verschillende symptomen. De meest voorkomende symptoom van longemfyseem is kortademigheid. Dit wordt veroorzaakt doordat de longcapaciteit afneemt wanneer de longblaasjes kapot gaan.

Andere symptomen van longemfyseem die hierbij veroorzaakt worden zijn benauwdheid, hoesten en het ophoesten van slijm, verminderde spierkracht, gewichtstoename of afname en een moe/zwak gevoel.

Longemfyseem en het Corona virus

Vooral voor mensen met longaandoeningen waaronder longemfyseem, is het Coronavirus, ook wel bekend als Corona en COVID-19, extra gevaarlijk. Deze mensen behoren daardoor tot de risicogroep.

Het is verstandig om alle voorzorgsmaatregelen te treffen om te voorkomen dat je bovenop je longaandoening Corona krijgt. Dit doe je door regelmatig de handen te ontsmetten, een mondkapje te dragen, en jezelf niet in openbare gelegenheden begeven wanneer dit niet nodig is.

Werk je voor een overheidsinstantie, dan is de kans groot dat zij gebruik maken van Corona testen die door de overheid zijn goedgekeurd. Dit zijn de zogeheten snelle coronatesten waarbij met een wattenstaaf een monster uit de neus wordt genomen. Dit type neustest wordt ook wel antigeen test genoemd. Indien de werkgever nog geen Coronatesten in huis heeft, maar er wel iemand aanwezig is in het bezit van een RISV of BIG nummer, dan kan de werkgever ook dit type goedgekeurde Corona testen inkopen.

Ga in gesprek met de werkgever om er samen uit te komen, zodat je je niet extra zorgen hoeft te maken over je gezondheid.

Meer lezen over de behandeling Longemfyseem of prognose Longemfyseem?